Miyelodisplastik Sendrom nedir?

Miyelodisplastik Sendromlar (MDS), kemik iliğinin yeterli sayıda sağlıklı kan hücresi üretmediği bir grup farklı kemik iliği bozukluklarıdır. MDS özellikle yaşlılarda görülen bir hastalık olmakla birlikte, daha genç yaştakileri de etkileyebilir.

Sitopeni adı verilen kan hücresi sayılarındaki düşüklük MDSʼnin en belirgin işareti olup, MDS hastalarında görülen düşük akyuvar sayısına bağlı enfeksiyon, düşük alyuvar sayısına bağlı anemi, düşük trombosit sayısına bağlı kendiliğinden kanama ya da kolay berelenme gibi bazı belirtiler görülebilir.

MDS’de tedavi semptomlara, hastalığın evresine, hastalık risk kategorisine, yaş ve hastada mevcut diğer tıbbi durumlara bağlıdır. MDS’de farklı tedavi seçenekleri bulunmasına rağmen her tedavi her hasta için uygun değildir.

Myelodisplazi gelişiminde rol oynayan biyolojik mekanizmaları hedef alan yeni ilaç tedavileri (hipometilleyici ilaçlar) tedavide son yıllarda başarılı sonuçlar alınmasını sağlamıştır.

Multiple Miyelom nedir?

Multipl Miyelom, plazma hücrelerinin kontrol dışı artışından kaynaklanan habis bir hastalıktır. Multipl Miyelom hastalığında ortaya çıkan habis plazma hücrelerine miyelom hücreleri denilir. Miyelom hücreleri sadece tek tip (buna monoklonal denir) ve anormal bir antikor üretirler. Multipl Miyelom, kansızlığa, enfeksiyonlara, kemiklerin zayıflamasına ve böbreklerin hasar görmesine sebep olur.

Tedavi hastanın yaşını, fiziki durumunu, organ fonksiyonlarını ve kişisel tercihlerini göz önüne alarak uygulanır. Tedavide kullanılan “yeni ilaçlar” adı altında toplanan bazı ilaçlar ve kök hücre transplantasyonu (kemik iliği nakli) son yıllarda bu hastalıkta eskisine oranla çok daha başarılı sonuçlar alınmasını sağlamıştır.

Hemofili nedir?

Hemofili hastalığı kandaki pıhtılaşmayı sağlayan proteinlerden Faktör VIII veya Faktör IX’un hayat boyu eksik veya yetersiz olduğu, vücutta meydana gelen kanamaların durmaması şeklinde gelişen bir doğumsal kan hastalığıdır. Hastada Faktör VIII eksikliği varsa Hemofili A, Faktör IX eksikliği varsa Hemofili B olarak isimlendirilir.

Kalıtsal olan hemofili hastalığı bulaşıcı değildir. Ailenin erkek bireylerinde ortaya çıkar, kadınlar ise taşıyıcıdır.

Hemofili hastalarında vücudun değişik kısımlarında aşırı kanamalar olur. Bu kanamalar Faktör VIII veya Faktör IX’un kan düzeylerine bağlı olarak değişir. Erkek çocuklarda genellikle 1-2 yaşlarında çarpmalar ve düşmeler sonrası kol ve bacak derilerinde morarmalar ile diz ve dirsek gibi eklemlerde kanamaya bağlı ağrılı şişlikler ortaya çıkar. Bir türlü durdurulamayan burun kanamaları, dişeti kanamaları, sünnet sonrası kanamalar ve kesilen yerin geç iyileşmesi dikkati çeken diğer şikayetlerdir.

Hemofili hastalarında kanama, hastalığın şiddetine bağlı olarak hayat boyu devam eder. Faktörün düzeyine göre klinik tablo ağırlaşabilir. Hemofili tanısında hasta öyküsü ve laboratuvar testleri önemlidir.

Bu hastalarda temel tedavi yaklaşımı eksik faktörlerin dışarından verilen ilaçlarla yerine konması (replasman tedavisi) ve plazmada yeterli düzeyde Faktör VIII veya Faktör IX bulunmasını sağlamaktır. Bu tedavi ömür boyu sürer.

Günümüzde uygulanmakta olan yüksek kalite standartları ve ürün güvenliliği yöntemleriyle replasman tedavisinde kullanılan ürünlere yönelik riskler çok büyük oranda yok edilmiş olup, hemofili hastalarının tedavisinde en önemli sorun kullanılan ürüne bağlı inhibitör gelişimi olarak ortaya çıkmaktadır. İnhibitör gelişimi, dışarıdan verilen pıhtılaşma faktörlerini vücudun yabancı bir madde olarak kabul edip, bunları nötralize eden antikorlar üretmesi olarak tanımlanmaktadır. İnhibitör gelişen hemofili hastaları uygulanan tedaviye anacak yüksek dozlarda yanıt vermekte ya da bazı durumlarda hiç yanıt vermemektedir.

İdiopatik Trombositopenik Purpura nedir?

İdiopatik Trombositopenik Purpura ya da İmmün Trombositopenik Purpura (ITP) olarakda adlandırılan hastalık kanın normal pıhtılaşmasının bozulduğu ve kanamaya meyille giden otoimmün bir hastalıktır. ITP’de vücudun bağışıklık sisteminin yanlışlıkla kendi trombositlerine karşı ürettiği ankikorlar kan pulcuklarını (trombosit=platelet) yok eder ve sonuçta kanamaya yatkınlık oluşur.

Akut (ani başlangıçlı) ve süreğen (kronik) olmak üzere iki çeşit ITP vardır. Tipik olarak Akut ITP, enfeksiyonları takiben gelişir ve genellikle hastalık altı ay içinde düzelir. Çocuklarda genellikle akut form görülür. Hastalık altı aydan uzun süre devam ederse Kronik ITP olarak adlandırılır ve yetişkinlerde daha sık görülür.

Ciltte morluklar, peteşiler (ciltte ya da ağız içi gibi diğer vücut yüzeylerinde oluşan toplu iğne büyüklüğünde, basmakla solmayan kanamalar), durdurulamayan kanamalar, burun kanaması, diş eti kanamaları, yoğun adet kanamaları, idrarda kan, dışkıda kan yakınmaları ile hasta başvurabilir.

Tanı; hastanın öyküsü, fizik muayene, tam kan sayımı ve periferik yayma ile yapılır. Çocukların çoğunda 6 ay içinde kendiliğinden iyileşir, az bir kısmı tedavi gerektiren kronik tipe ilerleme gösterir. Erişkinlerin büyük kısmı kroniktir ve tedavi gerektirir.

Sekonder İmmün Yetmezlik nedir?

İmmün sistem (bağışıklık sistemi), enfeksiyona yol açabilen bakteri, virüs, mantar ve parazit gibi mikroorganizmaların zarar verici etkilerine karşı vücudu korur. Bağışıklık yetmezliği hastalıkları bağışıklık sisteminin bir ya da birden çok bölümünün yetersizliği sonucunda oluşur.

Sekonder (İkincil) İmmün Yetmezlikler (SİY/SID) olarak tanımlanan bağışıklık sistemi yetersizlikleri, kalıtsal nedenler dışındaki bazı kronik hastalıklar, kanserler, kemik iliğine toksik etki gösteren ilaç kullanımı, uzun süreli kortikosteroid kullanımı, AIDS gibi bağışıklık sistemini etkileyen enfeksiyonlar, kemik iliği nakli gibi girişimler, bazı metabolik bozukluklar, ciddi karaciğer yetmezliği, ağır beslenme bozukluğu, üremi, ağır ve büyük yanıklar gibi durumlar sonucunda ikincil olarak ortaya çıkan bir grup hastalıktır.

Sekonder immun yetmezliğe yol açan en önemli hastalıklar arasında Multiple Miyelom (MM), Kronik Lenfositik Lösemi (KLL) gelmektedir.

Multipl Miyelom, plazma hücrelerinin kontrol dışı artışından kaynaklanan habis bir hastalıktır. Multipl Miyelom hastalığında ortaya çıkan habis plazma hücrelerine miyelom hücreleri denilir. Miyelom hücreleri sadece tek tip (buna monoklonal denir) ve anormal bir antikor üretirler.

Lösemi ise, kan hücrelerinin özellikle de akyuvarların normalin üzerinde çoğalması ile kendini gösteren bir kanser türüdür. Erişkinde en sık görülen lösemi türü KLL’dir. KLL 60 yaş ve üzerindeki kişilerde daha sık görülür. KLL yavaş seyirli olup, başlangıç aşamasında fazla klinik bulguya neden olmaz, asemptomatiktir. En sık fizik muayene bulgusu yüzeyel lenf bezi büyümesidir. Bazen ateş, kilo kaybı, halsizlik ve çabuk yorulma görülebilir. İleri evrelerde dalak ve karaciğer büyümesi tespit edilebilir.

KLL hastalarında morbidite ve ölümlerin en önemli sebebi enfeksiyonlardır. Enfeksiyonların en sık sebebi immün yetmezlik sonucu hipogamaglobulinemidir. İleri evrelerde immun yetmezlik, kemik iliği infiltrasyonu, kemoterapi veya hipersplenizmin neden olduğu nötropeniye bağlı enfeksiyonlar sıktır.

Demir Eksikliği Anemisi nedir?

Demir, kanda bulunan alyuvarların içindeki hemoglobin yapısında bulunmaktadır. Demir eksikliği anemisi ise vücuttaki demir miktarının normal değerlerin altında olmasına bağlı olarak kandaki hemoglobinin yaş ve cinse göre normal kabul edilen değerlerin altında olmasıdır.

Demir eksikliği anemisi; diyette yeterli demir bulunmaması veya diyette yeterli demir olduğu halde emiliminde kusur olması, gebelik ve çocukluk dönemi gibi ihtiyacın arttığı hallerde, mide bağırsak sistemi veya diğer sistemlerde kan kaybı olması durumunda oluşur.

Demir eksikliği anemisinde halsizlik, iştahsızlık, inatçı baş ağrıları, kol ve bacaklarda uyuşmalar, nefes darlığı, çarpıntı hissi, ağız ve dilde yanma hissi, dudak kenarında çatlaklar, yutma güçlüğü gibi belirtiler görülebilir. Ağır demir eksikliği anemisi kalp sorunlarına, enfeksiyonlara, çocuklarda büyüme ve gelişme ile ilgili problemlere ve diğer komplikasyonlara yol açabilir. Demir eksikliği olan gebelerde erken doğum, düşük kilolu bebek, doğum sonrası kan nakli ihtiyacı gibi durumlara neden olabilir.

Demir eksikliği anemisinin temel tedavisi, beslenmeye dikkat edilmesi ve vücutta eksik olan bu mineralin demir içeren haplar kullanarak yerine konulması yöntemidir.

Tıbbi Onkoloji:

Kemik Metastazı nedir?

Kemik metastazı, temel tümör odağından ayrılan kanser hücrelerinin kemiğe yerleşmesidir. Genellikle prostat, meme, akciğer, tiroid ve böbrek kanserleri kemiklere en fazla yayılım (metastaz) gösteren kanserlerdir. Kemik metastazı bulguları hastadan hastaya değişir. En sık görülen belirtileri arasında kemik ağrısı, kırıklar ve omurilik basısı yer almaktadır.

Kemik metastazlarının oluşumunu engellemek ya da tedavi etmek amacıyla hormon tedavisi, radyoterapi, kemoterapi, hedef tedaviler kullanılabilir. Tedaviler arasında bulunan bifosfonatlar, kemikteki yıkımı azaltırlar. Cerrahi tedavi, kırıklara engel olmak veya kırılan bölgeyi sabitlemek amacıyla bazı ortopedik ameliyatlar yapılabilir.

Kanser Hastalarında Baş Edilemeyen Ağrı nedir?

Kanser hastasında ağrı olasılığı erken dönemde %38 iken, hastalık ilerledikçe bu oran %85’leri bulmakta ve yaşam kalitesini de bozmaktadır. Orta ve şiddetli kanser ağrısı olan hastalarda kronik kanser ağrısı opioid analjezikler ile iyi düzeyde kontrol altına alınmış olmasına rağmen birçok hastada ani başlangıçlı, kısa süreli, gün içersinde tekrarlayabilen ve hareketle ilişkili olabilen geçici bir sancı dalgası şeklinde kaçak ağrı görülmektedir.

Yapılan çalışmalarda kaçak ağrının kanser hastalarında sık görüldüğü ve hayat kalitesini olumsuz yönde etkilediği gösterilmiştir. Bir çalışmada kanser hastalarında %64 oranında kaçak ağrı ile karşılaşıldığı gösterilmiştir. Kaçak ağrı hastanın düzenli olarak ağrı kesici ilaçlarını almasına rağmen ortaya çıkan kısa süreli şiddetli ağrı alevlenmeleridir. Genellikle ani başlar ve birkaç dakika ila birkaç saat arasında sonlanır. Birçok hasta gün içinde birçok kaçak ağrı atağı ile karşılaşır.

Kaçak ağrı kanserden veya kanser tedavisinden kaynaklanabilir veya belirli bir aktivite sırasında ortaya çıkabilir (yürüme, giyinme, öksürme gibi). Ancak bazen beklenmedik bir anda belirgin bir neden yokken de oluşabilir. Kaçak ağrı genellikle sürekli kullanılan ağrı kesici ilaçlardan daha çabuk etkisini gösteren güçlü, kısa etkili ağrı kesicilerle tedavi edilir.

Bu ağrı yakınması direkt olarak tümörün invazyonuna ve kompresyonuna (%85) bağlı olmakla birlikte %17 oranında tümörün tedavisine, %9 oranında tümör ile ilgili ve %9 oranında da tümör dışı nedenlere bağlıdır.

Kısaca, kanser ağrısı ya devamlı ya aralıklı ya da ani alevlenmeler (ani artan ağrı- kaçak ağrı) şeklinde olur. Kanser hastalarının 2/3’ünde görülen kaçak ağrısı özellikle yutkunma, öksürme, defekasyon-miksiyon ve hareketle ortaya çıkmaktadır ve şiddetlidir, kısa sürelidir ve kontrolü zordur. Hastanın bazal medikal tedavisine ek olarak kısa etkili ilaçlar kullanılması ağrı sağaltımını sağlayacaktır.

Kemoterapiye Bağlı Bulantı ve Kusma nedir?

Kanser tedavisi için uygulan kemoterapi ilaçlarının bilinen en önemli yan etkileri arasında bulantı ve kusma gelmektedir. Bulantı ve kusma esasında kemoterapi ilaçlarının sindirim sistemine verdiği hücresel bir hasarın sonucudur.

Kanser tedavisine bağlı bulantı ve kusmada, kullanılan kemoterapi ilaçlarının bulantı kusma oluşturma potansiyeli, ilaçların dozu ve bireysel farklılıklar hastanın kliniğini belirler.

Kemoterapiye bağlı bulantı ve kusma farklı birkaç tipte gözlenir. Akut bulantı-kusma (kemoterapi uygulanmasıyla başlayan ilk 24 saat) ve gecikmiş bulantı-kusma (24-120 saat, 2 ile 5. günler arası gözlenen) ve öğrenilmiş veya beklentisel bulantı-kusma vardır. Daha önce uygulanan kemoterapi sonrası yaşanmış olan bir bulantı kusma deneyimi daha sonra kemoterapi uygulamalarında hastada beklentisel olarak bulantı-kusma oluşumunu arttırabilir.

Kemoterapiye bağlı bulantı ve kusmanın optimal kontrolünde ilaç tedavisi son derece önemlidir. Günümüzde bulantı ve kusmanın önlenmesinde veya tedavisinde kullanılan pek çok ilaç vardır. Bulantı ve kusmanın tedavisi kadar önlenmesi de önemlidir. Hastaya uygulanacak olan kemoterapi öncesinde bulantı kusma oluşumunu önlemek için hastaya önceden (proflaktik) bulantı ve kusma önleyici tedaviler uygulanır. Bulantı ve kusma ilacı başlanırken; kemoterapide kullanılan ilacın bulantı-kusma oluşturma düzeyi, hastanın daha önce bulantı- kusması olduysa kullandığı ilaçlar ve bu ilaçların etkinliği göz önünde bulundurulmalıdır.

Radyasyon Onkolojisi:

Baş Boyun Tümörleri nelerdir?

Baş ve boyun kanserleri, erken teşhis edildiğinde tedavi edilebilen kanser türleri arasında yer almaktadır. Baş ve boyun kanserlerinin büyük çoğunluğu erken dönemde belirti verirler. Sigara kullanımı, tütün çiğnenmesi, alkolizm ve kötü beslenme baş ve boyun kanserlerinin başlıca nedenleridir.

Baş ve boyun kanserlerinin tedavisi genellikle multidisipliner yaklaşım gerektirir. Baş ve boyun kanserleri için ilk seçenek cerrrahi tedavilerdir. Ancak, birçok baş ve boyun kanseri için ışın tedavisi (radyoterapi) de çok etkili bir seçenek oluşturmaktadır.

Radyasyon tedavisi hem erken (akut) hem de geç (kronik) yan etkilere neden olabilir.

Radyasyonun akut yan etkileri, tedavi edilen bölgedeki hızlı bölünen normal hücrelerin zarar görmesine bağlı olarak ortaya çıkar. Bu yan etkiler arasında en sık görüleni baş veya boyun bölgesine radyoterapi uygulanırken tükürük bezlerinin hasar görmesi ve buna bağlı olarak tükürük salgısının azalmasına (kserostomi) bağlı yutma, çiğneme güçlüğü, ağız içi yaralar, diş ve diş eti sorunları ortaya çıkması ve genel olarak hasta yaşam kalitesinin bozulmasıdır.

Amerika ve Avrupa sağlık otoriteleri tarafından da baş boyun kanserlerine yönelik radyoterapi süresince normal dokuların korunması için onaylanan radyoprotektan bir ilaç ile kserostomiye bağlı yan etkiler azaltılabilmektedir.

Sekonder İmmün Yetmezlik nedir?

İmmün sistem (bağışıklık sistemi), enfeksiyona yol açabilen bakteri, virüs, mantar ve parazit gibi mikroorganizmaların zarar verici etkilerine karşı vücudu korur. Bağışıklık yetmezliği hastalıkları bağışıklık sisteminin bir ya da birden çok bölümünün yetersizliği sonucunda oluşur.

Sekonder (İkincil) İmmün Yetmezlikler (SİY/SID) olarak tanımlanan bağışıklık sistemi yetersizlikleri, kalıtsal nedenler dışındaki bazı kronik hastalıklar, kanserler, kemik iliğine toksik etki gösteren ilaç kullanımı, uzun süreli kortikosteroid kullanımı, AIDS gibi bağışıklık sistemini etkileyen enfeksiyonlar, kemik iliği nakli gibi girişimler, bazı metabolik bozukluklar, ciddi karaciğer yetmezliği, ağır beslenme bozukluğu, üremi, ağır ve büyük yanıklar gibi durumlar sonucunda ikincil olarak ortaya çıkan bir grup hastalıktır.

Sekonder İmmun Yetmezliği olan hastalar enfeksiyonlara karşı korumasızdırlar. Bu hastalar daha sık enfeksiyon hastalıklarına yakalanır ve grip gibi basit enfeksiyonlar gibi çok ağır seyredebilir.

Radyasyon Yanığı Nedir?

Radyoterapi, iyonlaştırıcı ışın kullanarak yapılan bir kanser tedavisi türüdür. Hedef tümörlü dokuların yok edilmesi ve bu sırada da normal dokuların korunmasıdır.

Radyoterapide, vücuttaki hastalığı tedavi etmek için yüksek enerjili ışınlar kullanır. Ancak hedef hücrelere ulaşmak için, bu ışınların ciltten geçmesi gerekir. Bunu yaparken de, cilde ve sağlıklı cilt hücrelerine etki ederler ve hücreler parçalanıp ölebilir. Bu da cildi hassaslaştırabilir ve kuruluğa, kaşıntıya ve döküntülere yol açabilir ve durum Radyasyon Yanığı olarak adlandırılır.

Radyoterapinin yan etkilerinden biri olan cilt toksisitesi hastanın tedavi programını etkileyebilir ve yaşam kalitesini azaltabilir. İyonize radyasyona karşı cildin tepkisi ışınlanan bölgenin hacmi, uygulanan doz ve dokunun ışın duyarlılığına göre değişir. Eğer cilt çok hasar görürse, radyoterapi tedavisine ara verilmesi gerekebilir.

Cilt kendini oldukça hızlı onarır, ancak sık sık ve uzun süreli radyoterapi görülüyorsa, cilt hücrelerinin radyoterapiler arasında kendini iyileştirmek için zamanı olmayabilir ve dışarıdan verilecek destek tedavilerle cildin kendisini toparlaması sağlanabilir.

Primer İmmün Yetmezlik nedir?

İmmün sistem (bağışıklık sistemi), enfeksiyona yol açabilen bakteri, virüs, mantar ve parazit gibi mikroorganizmaların zarar verici etkilerine karşı vücudu korur. Bağışıklık yetmezliği hastalıkları bağışıklık sisteminin bir ya da birden çok bölümünün yetersizliği sonucunda oluşur.

Primer (Birincil) İmmün Yetmezlikler (PİY/PID) olarak tanımlanan bağışıklık sistemi yetersizlikleri, kalıtsal bir grup hastalıktır. Türkiye’de akraba evliliği fazla olduğundan hastalıkların görülme sıklığı Avrupa ve ABD’den daha fazladır.

Primer immün yetmezliklerde ortak klinik bulgu enfeksiyonlara artmış duyarlılık ve sık enfeksiyon geçirmedir. Uzun süreli enfeksiyonlar, beklenenden sık tekrarlanan enfeksiyonlar, tedaviye tam cevap vermeyen enfeksiyonlar, tekrarlayan deri döküntüleri, gelişme geriliği, uzun süreli ishal, tekrarlayan apseler (yaralar) bağışıklık yetersizliği düşündüren bulgulardır. Öyküsünde böyle bulgular olan çocuklarda PİY düşünülmelidir.

Erken teşhis ve tedavi, morbidite ve mortalite açısından en önemli süreçlerdir. Bu hastalarda vücudun güçlendirilmesi, enfeksiyon etkenlerinden korunması ve eksik olan bağışıklık komponentlerinin sağlıklı bireylerden alınan plazma türevleri ile yerine konması en önemli tedavi yaklaşımlarıdır.

Sekonder İmmün Yetmezlik nedir?

İmmün sistem (bağışıklık sistemi), enfeksiyona yol açabilen bakteri, virüs, mantar ve parazit gibi mikroorganizmaların zarar verici etkilerine karşı vücudu korur. Bağışıklık yetmezliği hastalıkları bağışıklık sisteminin bir ya da birden çok bölümünün yetersizliği sonucunda oluşur.

Sekonder (İkincil) İmmün Yetmezlikler (SİY/SID) olarak tanımlanan bağışıklık sistemi yetersizlikleri, kalıtsal nedenler dışındaki bazı kronik hastalıklar, kanserler, kemik iliğine toksik etki gösteren ilaç kullanımı, uzun süreli kortikosteroid kullanımı, AIDS gibi bağışıklık sistemini etkileyen enfeksiyonlar, kemik iliği nakli gibi girişimler, bazı metabolik bozukluklar, ciddi karaciğer yetmezliği, ağır beslenme bozukluğu, üremi, ağır ve büyük yanıklar gibi durumlar sonucunda ikincil olarak ortaya çıkan bir grup hastalıktır.

Sekonder immun yetmezliğe yol açan en önemli hastalıklar arasında Multiple Miyelom (MM), Kronik Lenfositik Lösemi (KLL) gelmektedir.

Multipl Miyelom, plazma hücrelerinin kontrol dışı artışından kaynaklanan habis bir hastalıktır. Multipl Miyelom hastalığında ortaya çıkan habis plazma hücrelerine miyelom hücreleri denilir. Miyelom hücreleri sadece tek tip (buna monoklonal denir) ve anormal bir antikor üretirler.

Lösemi ise, kan hücrelerinin özellikle de akyuvarların normalin üzerinde çoğalması ile kendini gösteren bir kanser türüdür. Erişkinde en sık görülen lösemi türü KLL’dir. KLL 60 yaş ve üzerindeki kişilerde daha sık görülür. KLL yavaş seyirli olup, başlangıç aşamasında fazla klinik bulguya neden olmaz, asemptomatiktir. En sık fizik muayene bulgusu yüzeyel lenf bezi büyümesidir. Bazen ateş, kilo kaybı, halsizlik ve çabuk yorulma görülebilir. İleri evrelerde dalak ve karaciğer büyümesi tespit edilebilir.

KLL hastalarında morbidite ve ölümlerin en önemli sebebi enfeksiyonlardır. Enfeksiyonların en sık sebebi immün yetmezlik sonucu hipogamaglobulinemidir. İleri evrelerde immun yetmezlik, kemik iliği infiltrasyonu, kemoterapi veya hipersplenizmin neden olduğu nötropeniye bağlı enfeksiyonlar sıktır.

Kawasaki Hastalığı nedir?

Kawasaki hastalığı (KD); genellikle kendini sınırlayan, damar duvarlarının iltihaplanmasına neden olup bunun sonucu kalbi besleyen koroner arterlerde anevrizmalara (damarın genişleyip balonlaşması) yol açabilen, ani başlangıçlı sistemik bir damar hastalığıdır. Kan damarlarının iltihabı olarak da düşülebilir.

Kawasaki hastalığında hastaların %85’i beş yaşından küçük çocuklardır. Kawasaki hastalığı erkek çocuklarda daha sık görülmektedir.

Kilit önemdeki bulgu 1-2 hafta boyunca ani yükselmeler gösteren tekrarlayıcı ateş ve diğer bulgular olarak konjunktivit, ağız ve dudak mukozalarında değişimler, ellerde ve ayaklarda döküntü, lenf bezinde şişmelerdir.

Hastalığın tanısı; nedeni tam olarak anlaşılamadığı için ancak hastanın hikayesi ve kliniği ile konulmaktadır. Açıklanamayan ve en az 5 gün süren yüksek ateş ile diğer bulgular tanı için önemli bulgulardır. Kawasaki hastalığından şüphelenildiğinde öncelikle elektrokardiyogram (EKG) ve ekokardiyogram yapılmalıdır.

Tedavi edilmeyen hastaların yaklaşık %20-25’inde koroner arter (kalbi besleyen atar damar) anormalliklerinin gelişebilmesi hastalığın önemini göstermektedir. Erken tanı ve tedavi ile koroner arter anormalliği gelişme riski önemli derecede azalmaktadır.

Guillain-Barré Sendromu nedir?

Guillain-Barré Sendromu (GBS) bağışıklık sisteminin normal dışı çalışmasıyla bağlantılı, sinir sistemi tutan otoimmün bir hastalıktır. Genelde geçirilen viral bir enfeksiyonun hemen ardından tetiklenen bağışıklık sisteminin sinir hücrelerindeki myelin kılıfları yok etmesi sonucu ortaya çıkar. En sık üst solunum yolları enfeksiyonları (gribal enfeksiyonlar) veya bağırsak enfeksiyonları (ishal) sonrası gelişir, bazen aşı uygulaması da bu hastalığı tetikleyebilir.

GBS her yaşta meydana gelebilir; yaşlılarda biraz daha yaygındır. GBS’de sinir iletimi azalır ve yavaşlar. Genellikle hızlı başlangıçlı güçsüzlükle ortaya çıkan nadir bir hastalık olan Guillain Barré Sendromu’nun en klasik özelliği kas güçsüzlüğünün aşağıdan başlayarak vücudun üst kısımlarına doğru ilerlemesidir. Bazen hastalığın ilk bulgusu ağrı, sızı, uyuşukluk, karıncalanma gibi anormal duyusal değişiklikler olabilmektedir. Güçsüzlük başlangıçta hafiftir. Birkaç gün ya da saat içinde hızla ilerleyerek bacaklara, kola ve yüze ilerler. El ve parmaklardaki güçsüzlük ve uyuşmaya bağlı olarak tarak, kalem, düğme objeleri kullanmakta güçlük çekerler.

GBS’de nörolojik muayene, sinir iletim çalışmaları (EMG) ve belden beyin-omurilik sıvısının (BOS) alınıp (L/P işlemi) değerlendirilmesi tanı için en önemli basamaklardır.

Hastalığın tedavisi tanı konulduktan sonra hızla başlanmalıdır.

Myastenia Gravis nedir?

Myastenia Gravis (MG) kronik, karmaşık tablolarla ortaya çıkan, genellikle kas zayıflığı ve yorgunluk ile bulgu veren otoimmun bir hastalıktır. MG, genellikle kadınlarda 20-30 yaşlarda, erkeklerde ise sıklıkla 50 yaşından sonra görülmektedir.

Belirti ve bulguların tipik özelliği egzersizle veya akşama doğru artan, dinlenmeyle azalan kas kuvvetsizliğidir. Genellikle çift görme, göz kapağında düşme, yutma, çiğneme ve konuşma güçlüğü şeklinde başlar. Başlangıçtan sonraki 1-3 yıl içinde önemli oranda hastada güçsüzlük, solunum, gövde, kol ve bacak kaslarına da yayılarak bu kaslarda kuvvetsizliğe yol açar. “Myastenik kriz” olarak adlandırılan ciddi tablo oluştuğunda ise hasta yoğun bakım ünitesinde izlenmesi gerekir. Enfeksiyon ve yüksek ateş, aşırı fiziksel aktivite, tiroid bezi hastalıklar, hamilelik MG hastalığını tetikleyip kötüleştirebilir.

Tanıda nörolojik muayenede kas hareketlerinin uzun süre devam ettirilememesi ve çabuk yorulma dikkati çekici özelliktir. Ayrıca ACh antikorları ve timus bezi ilgili anormallikler araştırılır.

Bilgili, dikkatli bir izleme ve tedavi ile hastaların büyük çoğunluğu normal bir yaşamı sürdürebilirler.

Kronik İnflamatuvar Demiyelinizan Poliradikülonöropati nedir?

Kronik inflamatuvar demiyelinizan poliradikülonöropati (CIDP veya KIDP); kasların hareket etmesini ve dokunma, ağrı, ısı gibi duyuların taşınmasını sağlayan periferik sinirleri tutan bir hastalıktır. CIDP sinir hücrelerinin miyelin kılıfını vücudun bağışıklık sisteminin saldırması sonucunda ortaya çıkar. Bunu başlatan neden henüz bilinmemektedir.

Çocuklar ve yaşlılar dahil her yaşta izlenebilir. Ancak 40-60 yaşlar arasında ve erkeklerde daha sık görülür.

İlerleyici, iki taraflı ve simetrik duyu kaybı ve kaslarda güçsüzlükle ortaya çıkan bir hastalıktır. Hastada güçsüzlük ve his kaybı 8 haftadan uzun sürer ve ilerleyici ise CIDP düşünülür. Bu uzun ilerleyiş hastalığı GBS’den ayırmaktadır. Yüz ve boyun kasları da tutulabildiği gibi el ve ayaklarda uyuşma, karıncalanmalar olabilir. Birçok olguda dengesizlik görülebilir. Hastaların bir kısmında güçsüzlük düzelme ve tekrar kötüleşme şeklinde ataklar halinde ilerler. Kronik ilerleyici ve relaps, remisyon gösteren şeklinde 2 klinik seyir gösterir.

Tanıda hastanın öyküsü, muayene, laboratuvar testleri ve elektrofizyolik incelemeler önemlidir.

Multifokal Motor Nöropati nedir?

Multifokal Motor Nöropati (MMN) asimetrik, yavaş yavaş artan güçsüzlükle başlayan ilerleyici bir sinir sistemi hastalığıdır. MMN kronik, nadir görülen ve yeterli tanı almayan bir hastalıktır. GBS’den ve CIPD’den daha az sıklıkta görülür. Başlangıç genellikle 50’li yaşlardadır. Erkeklerde kadınlara oranla daha fazla görülür.

MMN’de kollar bacaklardan daha sık etkilenmektedir. Güçsüzlük genellikle kollarda uç kısımlardan başlar. Hastalık ilerledikçe sinir harabiyetinin yanısıra kas atrofisi belirginleşir ve güçsüzlük daha simetrik ve jeneralize hale gelir. Güçsüz bölgelerde başlangıçta refleksler normal olmasına karşın zaman içinde azalır. Duyusal semptom ve bulgular genellikle yoktur yada klinik olarak belirsizdir.

Hastalığın tanısında hastanın öyküsü, muayene ve EMG (Elektromiyografi) önemlidir.

Aşırı Aktif Mesane nedir?

İdrar torbasının, böbreklerden gelen idrarla dolarken ani olarak ve istemsiz kasılması durumuna aşırı aktif mesane adı verilir. Genellikle sık idrar yapma ve gece işemeleri ile seyreden sıkışma hissi (idrar kaçırma olsun olmasın) olarak da bilinir.

Aşırı aktif mesane (AAM) sorunu yaşayan kişilerin hepsinde inkontinans (idrar kaçırma) görülmez. İdrar kaçırma 30 yaşın üzerindeki kadınların %25’inde görülen bir problemdir.

Tedavi yöntemleri davranışsal, medikal ve cerrahi olarak üç gruba ayrılabilir. Davranışsal tedavide en önemli öğe Kegel egzersizleri denen ve mesaneyi gevşetmeye yarayan egzersizlerdir. Medikal tedavide en önemli ilaçlar antikolinerjik denilen ve mesane gevşemesini sağlayan ilaçlardır. Antidepresan ilaçlardan bazıları da AAM tedavisinde kullanılmaktadır. Daha dirençli hastalarda botoks ile mesane kasının kasılmasının engellenmesi sağlanabilir. Cerrahi tedavi ancak çok ciddi sıkıntıları olan ve ilaç tedavisine yanıt alınamayan kişilerde uygulanır.

Benign Prostat Hiperplazisi nedir?

Benign Prostat Hiperplazisi (BPH), prostat bezinde oluşan iyi huylu büyümedir. Prostatın büyümesini sağlayan en önemli iki faktör yaş ve erkeklik hormonudur. Hastalar hekime genellikle gece idrara kalkma, ince ve kesik kesik idrar yapma, zorlanarak idrar yapma, idrarda çatallanma, idrara başlamada zorlanma, idrarda kanama, idrar yaptıktan sonra mesanede idrar kalması hissi, idrar kaçırma (tuvalete yetişememe veya sürekli damlama tarzında) ya da hiç idrar yapamama gibi yakınmalarla gelebilmektedir.

Medikal tedavide iki tip ilaç grubu bulunmaktadır: Alfa redüktaz inhibitörleri; bu ilaçlar prostat bezinde bulunan bir enzim üzerine etki etmekte ve bezde küçülmeye sebep olabilmektedir fakat etkileri geç ortaya çıkmaktadır. Alfa reseptör blokörleri; prostatın yol açtığı tıkanıklıkta prostat bezi yapısında yoğun olarak bulunan düz kas hücrelerinin de rol oynadığı bilinmektedir. Bu ilaçların etkisi bu düz kas hücreleri üzerine olmaktadır. Etkileri kısa sürede ortaya çıkmaktadır. Ayrıca bu hastalarda, günümüzde daha çok kapalı prostat ameliyatı olarak bilinen TUR-P ameliyatı da tedavi olarak yapılmaktadır.

Gebelikte Sağlıklı Beslenme nedir?

Gebelikte bebeğin gelişimi ve annenin vitamin ve mineral depolarının azalmaması için anne adayının her gün düzenli beslenerek vitamin ve mineralce zengin gıdalar tüketmeleri gereklidir. Folik asit vücutta depolanmaz yetersiz alıma bağlı folik asit eksikliği bebekte ciddi nöral tüp defektleri oluşturabilmektedir. Demir eksikliği annede anemi, bebekte düşük kilolu doğum tehlikesini meydana getirir. İyot eksikliği annede hipotiroidiye neden olursa, bebekte bazı anomaliler ve doğumdan sonra zeka geriliği, öğrenme güçlüğü gibi problemler meydana gelebilir.

Zencefil, gebelikteki bulantılar ve kusmaların giderilmesinde çok etkili ve doğal yöntemlerden birisidir. Zencefilin fetüse hiçbir zararı olmadığı gibi gebeler üzerinde de bir yan etkisi bulunmamaktadır.

Probiyotikler; yeterli miktarda alındığında konağın sağlığı ve fizyolojisi üzerinde yararlı etkileri olan canlı mikroorganizmalardır. Gebelikte probiyotik kullanımının güvenli olduğu bilinmektedir ve hem anne adayının, hem de gelişmekte olan bebeğin bağışıklık sistemini güçlendirdiği yönünde bilimsel yayınlar bulunmaktadır.

Gebelerin probiyotik kullanımının yenidoğan bebekte atopik dermatit, astım, saman nezlesi gibi allerjik hastalıkları önlediği ve gebeliğe bağlı diyabet oranlarını belirgin olarak düşürdüğü gösterilmiştir.

Demir Eksikliği Anemisi nedir?

Demir, kanda bulunan alyuvarların içindeki hemoglobin yapısında bulunmaktadır. Demir eksikliği anemisi ise vücuttaki demir miktarının normal değerlerin altında olmasına bağlı olarak kandaki hemoglobinin yaş ve cinse göre normal kabul edilen değerlerin altında olmasıdır.

Demir eksikliği anemisi; diyette yeterli demir bulunmaması veya diyette yeterli demir olduğu halde emiliminde kusur olması, gebelik ve çocukluk dönemi gibi ihtiyacın arttığı hallerde, mide bağırsak sistemi veya diğer sistemlerde kan kaybı olması durumunda oluşur.

Demir eksikliği anemisinde halsizlik, iştahsızlık, inatçı baş ağrıları, kol ve bacaklarda uyuşmalar, nefes darlığı, çarpıntı hissi, ağız ve dilde yanma hissi, dudak kenarında çatlaklar, yutma güçlüğü gibi belirtiler görülebilir. Ağır demir eksikliği anemisi kalp sorunlarına, enfeksiyonlara, çocuklarda büyüme ve gelişme ile ilgili problemlere ve diğer komplikasyonlara yol açabilir. Demir eksikliği olan gebelerde erken doğum, düşük kilolu bebek, doğum sonrası kan nakli ihtiyacı gibi durumlara neden olabilir.

Demir eksikliği anemisinin temel tedavisi, beslenmeye dikkat edilmesi ve vücutta eksik olan bu mineralin demir içeren haplar kullanarak yerine konulması yöntemidir.

Aşırı Aktif Mesane nedir?

İdrar torbasının, böbreklerden gelen idrarla dolarken ani olarak ve istemsiz kasılması durumuna aşırı aktif mesane adı verilir. Genellikle sık idrar yapma ve gece işemeleri ile seyreden sıkışma hissi (idrar kaçırma olsun olmasın) olarak da bilinir.

Aşırı aktif mesane (AAM) sorunu yaşayan kişilerin hepsinde inkontinans (idrar kaçırma) görülmez. İdrar kaçırma 30 yaşın üzerindeki kadınların %25’inde görülen bir problemdir.

Tedavi yöntemleri davranışsal, medikal ve cerrahi olarak üç gruba ayrılabilir. Davranışsal tedavide en önemli öğe Kegel egzersizleri denen ve mesaneyi gevşetmeye yarayan egzersizlerdir. Medikal tedavide en önemli ilaçlar antikolinerjik denilen ve mesane gevşemesini sağlayan ilaçlardır. Antidepresan ilaçlardan bazıları da AAM tedavisinde kullanılmaktadır. Daha dirençli hastalarda botoks ile mesane kasının kasılmasının engellenmesi sağlanabilir. Cerrahi tedavi ancak çok ciddi sıkıntıları olan ve ilaç tedavisine yanıt alınamayan kişilerde uygulanır.

Osteoporoz nedir?

Osteoporoz, kemik erimesi olarak da bilinen, kemiklerin kütle kaybetmesine yol açan ve en yaygın görülen kemik metabolizması hastalığıdır. Kemiklerin kütle ve kalitesindeki azalma kolaylıkla kırılmalarına neden olabilmektedir.

40 yaşları civarında kemik kütlesi yavaş yavaş azalmaya başlar. Bu kayıp menopozdan sonra kadınlarda östrojen hormonunun seviyesinin düşmesine bağlı olarak hızlanmaktadır. Bu nedenle kadınlar erkeklere göre daha fazla osteoporoz gelişim riskine sahiptir.

Osteoporoz tanısı koymada en sık kullanılan yöntem olan kemik yoğunluğu ölçümüdür. Ölçüm sonucuna göre tedavi planlanabilmektedir.

Osteoporozun önlenmesi için sağlıklı beslenme, güneş ışınlarından yeterince yararlanma ve düzenli egzersiz önemlidir. Bunun yanı sıra doktor önerisi dahilinde kalsiyum ve D vitamini takviyesi ile osteoporozu engelleyen ilaçlar da sıklıkla kullanılmaktadır.

Burnun Görevi Nedir ve Burun Sağlığı Neden Önemlidir?

Burun şekil itibariyle her bireyde farklılık gösterse de, sağlıklı her bireyde görevi aynıdır ve eşsiz bir fonksiyona sahiptir. Alınan havanın akciğerlere ulaşmasından önce havayı işleyerek alerjenlerden, hastalıklara sebep olabilecek patojenlerden ve diğer tüm kirleticilerden arındırılmasını ve uygun ısıya ulaştırılarak akciğerlere iletilmesini sağlar. Bununla birlikte sinüs boşluklarının, kulakların, alt solunum yollarının hava akışını, havanın nemlendirilmesini ve kanın sağlıklı oksijenlenmesini sağlamak için önemli bir savunma hattı oluşturur. Koku almayı sağlar ve ses tonunun belirlemede büyük rol oynar.

Hayati önem taşıyan oksijenin vücuda ilk giriş noktası olan burun, solunan havanın en saf hali ile akciğerlere gönderilmesini ve koku alınmasını sağlamaktadır. Sağlıklı bir burun havayı en iyi şekilde temizleyerek akciğerlere gönderir ve sağlıklı nefes alınmasını sağlar. Bu sebeple burun sağlığı bakımının günlük yaşantıda düzenli olarak yapılması gerekmektedir.

Burun Tıkanıklığı Nedir?

Burun tıkanıklığı sorunu alerjenler, üst solunum yolunda oluşabilen enfeksiyonlar ve çeşitli kirleticilerden dolayı oluşabilmektedir. Burunda biriken yoğun mukus veya burun dokusunun oluşan ödem sebebiyle şişmesi sonucu burun tıkanıklığı problemi yaşanabilmektedir. Bu problem burun yolu ile solunum yapılmasını engelleyebilir veya solunan havanın doğal filtrelenmesine olumsuz etki yaratarak sağlıklı nefes alınmasına engel oluşturabilmektedir. Bunun sonucunda da sinüs, kulak ve alt solunum yolu enfeksiyonları, uyku bozuklukları, beslenme sorunları, baş ağrısı, gaz oluşumu ve geçici koku alma duyusu kaybı gibi rahatsızlıklara yol açabilmektedir.

Burun Sağlığı için Neler Yapmalıyız?

Burnun doğal çalışma mekanizmasını sağlamak ve sağlıklı nefes alabilmek için burun sürekli olarak açık ve temiz tutulmalıdır. Burun yıkaması yaparak hastalıklara sebep olabilecek ve burnun doğal çalışma mekanizmasını engelleyebilecek mukusun ve diğer kirleticilerin atılımı sağlanmalıdır. Solunumu engelleyebilecek ödemin giderilerek burun hava kanallarının açık tutulması sağlığın korunması için önemli bir faktördür. Bu şekilde alınan hava burunda en sağlıklı şekilde temizlenerek akciğerlere iletilir ve yaşamsal fonksiyonun devamlılığı için en önemli ihtiyaçlardan biri olan gerekli oksijen ihtiyacının karşılanmasına destek olur.

Kronik Hepatit B Hastalığı nedir?

Hepatit B hastalığı, hepatit B virüsünün (HBV) neden olduğu bir karaciğer enfeksiyonudur. Hepatit B, bulaşıcı bir hastalık olup hem ülkemizde hem de dünya genelinde çok önemli bir sağlık sorunudur.

Hepatit B virüsü insandan insana kan, sperm, vajina sıvısı, tükürük veya diğer vücut sıvıları aracılığıyla bulaşır. Aşılanma, hepatit B hastalığından korunmada çok etkilidir. Hepatit B virüsü karaciğer içine yerleşerek karaciğer fonksiyonlarını bozer ve halsizlik, yorgunluk, göz ve deride sarılık, idrar renginde koyulaşma ve dışkı renginde açılma ile seyreder.

Hepatit B enfeksiyonu, akut veya kronik olabilir. Hepatit B enfeksiyonunun 6 aydan daha uzun sürmesi kronik hepatit B hastalığı olarak adlandırılır. Kronik enfeksiyon genellikle ömür boyu devam eder ve karaciğer yetmezliği, siroz veya karaciğer kanserine yol açabilir.

Ülseratif Kolit nedir?

Ülseratif kolit bir kalın bağırsak (kolon) hastalığıdır. Ülseratif Kolit kolonun iç yüzünü döşeyen tabakanın (mukoza) hastalığıdır. Mukozada iltihap ve kanayan yaralar (ülser) oluşur.

Hastaların hemen hepsinde bağırsağın son bölümü (rektum) hastadır. Bazı hastalarda kalın bağırsağın daha büyük kısmı hastadır. Bazı hastalarda ise bütün kolon hastadır. Yani hastalığın yaygınlığı hastadan hastaya değişir.

Ülseratif kolitin nedeni bilinmemektedir. Gıda içerisinde alınan çeşitli maddeler, bakteri, bakteri toksinleri, virüsler hastalığın ortaya çıkmasında rol oynayabilir. Ancak sorumlu hiç bir gıda maddesi veya mikrop bulunmuş değildir. Etken ne olursa olsun, bu zararlı faktöre karşı bağırsak mukozasında cevap olarak iltihap hücreleri artar, iltihap ve ülserler gelişir.

Hastanın hikayesinde kalın bağırsaktan olan kanama, birlikte olan ishal (kabız da olabilir) ve karın ağrısı ülseratif kolit olabileceği şüphesini doğurur. Yapılan dışkı ve kan tetkikleri ile bağırsak enfeksiyonu olmadığı anlaşıldıktan sonra teşhisi kesinleştirmek için kolonoskopi (veya önce rektoskopi) yapılması gereklidir.

Kronik Hepatit B Hastalığı nedir?

Hepatit B hastalığı, hepatit B virüsünün (HBV) neden olduğu bir karaciğer enfeksiyonudur. Hepatit B, bulaşıcı bir hastalık olup hem ülkemizde hem de dünya genelinde çok önemli bir sağlık sorunudur.

Hepatit B virüsü insandan insana kan, sperm, vajina sıvısı, tükürük veya diğer vücut sıvıları aracılığıyla bulaşır. Aşılanma, hepatit B hastalığından korunmada çok etkilidir. Hepatit B virüsü karaciğer içine yerleşerek karaciğer fonksiyonlarını bozer ve halsizlik, yorgunluk, göz ve deride sarılık, idrar renginde koyulaşma ve dışkı renginde açılma ile seyreder.

Hepatit B enfeksiyonu, akut veya kronik olabilir. Hepatit B enfeksiyonunun 6 aydan daha uzun sürmesi kronik hepatit B hastalığı olarak adlandırılır. Kronik enfeksiyon genellikle ömür boyu devam eder ve karaciğer yetmezliği, siroz veya karaciğer kanserine yol açabilir.

Kronik Hepatit B Hastalığı nedir?

Hepatit B hastalığı, hepatit B virüsünün (HBV) neden olduğu bir karaciğer enfeksiyonudur. Hepatit B, bulaşıcı bir hastalık olup hem ülkemizde hem de dünya genelinde çok önemli bir sağlık sorunudur.

Hepatit B virüsü insandan insana kan, sperm, vajina sıvısı, tükürük veya diğer vücut sıvıları aracılığıyla bulaşır. Aşılanma, hepatit B hastalığından korunmada çok etkilidir. Hepatit B virüsü karaciğer içine yerleşerek karaciğer fonksiyonlarını bozer ve halsizlik, yorgunluk, göz ve deride sarılık, idrar renginde koyulaşma ve dışkı renginde açılma ile seyreder.

Hepatit B enfeksiyonu, akut veya kronik olabilir. Hepatit B enfeksiyonunun 6 aydan daha uzun sürmesi kronik hepatit B hastalığı olarak adlandırılır. Kronik enfeksiyon genellikle ömür boyu devam eder ve karaciğer yetmezliği, siroz veya karaciğer kanserine yol açabilir.

Karaciğer Transplantasyonu (Nakli) nedir?

Karaciğerde oluşan herhangi bir hastalık hastanın sağlığını ve yaşam kalitesini ciddi derecede ve hatta ölümcül olabilecek düzeyde etkilediğinde karaciğer nakline gerek duyulabilir. Günümüzde ağır karaciğer yetmezliği ile sonuçlanan bütün hastalıklarda teorik olarak en etkin tedavi metodu karaciğer transplantasyonudur.

Karaciğer nakli beyin ölümü gerçekleşmiş ya da tamamen sağlıklı insanlardan, normal fonksiyonları devam eden karaciğer dokusunun bir kısmının alınıp kronik karaciğer hastalığı olan veya akut fulminan yetmezliği gelişen seçilmiş vakalardaki hastalıklı karaciğer dokusu ile değiştirilmesidir. Karaciğer yetmezliği içindeki hastalar hayati tehlike taşımaktadırlar. Karaciğer nakli olmaksızın yaşam oranı %10 ve altında olan hastaların karaciğer nakli ile yaşama tutunma olasılıkları %90 düzeylerindedir.

Ülkemizde karaciğer yetmezliğinin en sık sebebi Hepatit B virüsüdür. Hepatit B virüsünün karaciğer nakli sonrasında nüks etmesi sonrası karaciğer yetmezliği tekrardan oluşabilir. Bu yüzden nakil olmuş karaciğeri uygun tedavi ve gözlem ile Hepatit B virüsü açısından kontrol altında tutmak önemlidir.

Cüzzam (Lepra) Hastalığı nedir?

1876’da Norveçli bilim adamı Armauer Hansen tarafından keşfedilen cüzzam mikrobu öncelikle, deri ve sinir sistemini tutarak belirtilerini gösteren kronik seyirli bir enfeksiyon hastalığıdır. Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre dünyada hasta sayısı yaklaşık 4 milyondur. Sağlık Bakanlığı verilerine göre ülkemizdeki hasta sayısı ise 2.589’dur. Cüzzam vakaları daha çok sağlık hizmetlerinden yeterince yararlanamamış bir kesimde yoğunlaşmaktadır.

Genellikle çok çocuklu ailelerde yaygındır. Tek odada yaşayan, aynı kaptan yiyen, yetersiz ve tek tip beslenen, direnci düşük ailelerde enfeksiyon daha çabuk yayılır. Hastalık her iki cinste de görülür.

Verem hastalığını yapan basille hemen hemen aynı türde olan bu mikroba karşı doğal bağışıklığın bulunmaması ve cüzzam mikrobu taşıyan bir hastayla uzun süreli ve yakın temas sonucunda hastalığa yakalanmak mümkündür. Hastalığın tek taşıyıcısı insandır. Erken teşhis ve tedavi edildiğinde kesinlikle iyileşen ve bildirimi zorunlu bir hastalıktır.

Diabetes Mellitus Nedir?
Diyabet, pankreasın insülin üretemediği veya ürettiği insülinin yeteri kadar etkili olmadığı kronik bir hastaklıktır.
İnsülin pankreas tarafından salgılanan, besinlerle aldığımız glukozun kandan enerji üretilmek üzere hücre içine geçmesini sağlayan bir hormondur. İnsülin üretilememesi veya üretilen insülinin yeteri kadar etkili olmaması kandaki glukozun yükselmesine neden olur (hiperglisemi olarak da bilinir).

Diyabet Tipleri:
1. Tip 1 Diyabet (insülin bağımlı)
2. Type 2 Diyabet (insülin bağımlı olmayan veya erişkin yaşta başlayan diyabet olarak bilinir ve tüm diyabet hastalarının %90’ı Tip 2 Diyabet’tir)
3. Gestasyonel Diyabet (GDM) gebelik esnasında kan şekerinin yüksek olmasıdır
4. Diğer spesifik tipler

Diyabetin Komplikasyonları
Kan şekerinin sürekli yüksek olması, kalbi, kan damarlarını, gözleri, böbrekleri, sinir liflerini ve dişleri etkileyen ciddi hastalıklara yol açar. Ek olarak, diyabeti olan hastalarda enfeksiyon gelişme riski de artmıştır. Diyabet, kardiyovasküler hastalıklar, körlük, böbrek yetmezliği ve alt ekstremite ampütasyonlarının önde gelen sebeplerindendir.
Diyabet tedavisinde insülin veya oral anti-diyabetikler kullanılır. Bununla birlikte, diyabet kompliaksyonlarının da yakından takip edilmesi ve uygun tedavi yöntemleri ile bu komplikasyonların önlenmesi veya tedavi edilmesi gerekmektedir.

Santral Diabetes İnsipidus Hastalığı nedir?

Diabetes insipiduslu hastalarda, böbreklerde su emimilini sağlayan ve idara miktarını kontrol eden antidiüretik hormon yapımı azalmış veya etki göstermesi azalmıştır. Antidiüretik hormon (ADH), arjinin vasopressin (vazopresin) olarak da isimlendirilmektedir. İdrarın böbreklerde konsantre edilmesini sağlayan antidiüretik hormonun eksikliğinde hastalarda çok fazla idrar yapma ve çok fazla su içme durumu gelişir. Diabetes insipiduslu hastalar 4 ile 20 litre arasında idrar yapabilir ve aynı miktarda su içebilirler.

Diabetes insipiduslu hastaların büyük çoğunluğunda hipofiz bezinden antidiüretik hormon salgılanması yetersiz düzeydedir. Bu durum “santral diabetes insipidus” olarak isimlendirilir. Hipofiz bezi ve hipotalamus hastalıkları santral diabetes insipidus’a neden olurlar.

Santral diabetes insipidusta “desmopressin” isimli bir vazopressin analogu ile eksik hormonun yerine koyma tedavisi uygulanır.

Birdshot Retinokoroidopati nedir?

Birdshot retinokoroidopati (BRK) gözün arka kutbunun kronik bir hastalığıdır. Hastalığın nedeni bilinmemektedir. Bununla birlikte, retinal antijenlere yönelik bir otoimmün reaksiyonın büyük rol olduğu düşünülmektedir.

BRK fundusda çok sayıda yaygın olarak saçılmış krem renkli depigmentasyon odakları ile karakterize olan ve her iki gözü simetrik olarak tutan bir iltihabi hastalıktır. Olguların genel sağlıkları iyidir, 2/3’ü kadındır. Hastalık 40-65 yaşlan arasında görülür.

BRK kronik seyirlidir, yıllar boyunca alevlenmeler ve sönmelerle seyreder ve ciddi görme azalmasına yol açabilir. Hastalar görmelerindeki daha fazla veya daha az derin bir değişim ile ilişkili olarak uçuşan cisimler algıladıklarını belirtmektedirler. Işığa aşırı duyarlılık (fotofobi), renkli görmede değişim ve niktalopti de gözlenmektedir.

En yaygın komplikasyon olguların yarısından fazlasında gözlenen kistoid maküler ödemdir.

Albumin Eksikliği nedir?

Albumin insan kan plazmasında en yaygın bulunan proteindir. Kanda bulunan proteinlerin %60’ını oluşturur. Ayrıca, doku sıvılarında, özellikle kas ve deride, az miktarda gözyaşı, ter, mide suları ve safrada da bulunur. Vücuttaki toplam albüminin %30-40’ı kandadır. Yağ asitleri ve çeşitli başka maddeleri kanda taşımasının yanı sıra en önemli işlevi, kan ile doku sıvıları arasında suyun dengelenmesini sağlamaktır.

Büyük proteinler kılcal damarlardan geçemedikleri için kandaki sıvıların sızma eğilimini dengelerler. Bu yüzden albümin, kılcal damarlardan dokulara su ve suda çözünür maddelerin geçmesine neden olan kolloid osmotik basınç, veya onkotik basıncı düzenleyen başlıca proteindir. Onkotik basıncın %70’i albümin tarafından karşılanır, bu yüzden albümin damarların içiyle dışındaki dokular arasındaki sıvının dengelenmesinde gereklidir. Kan protein seviyelerinin düşmesi halinde, örneğin idrara protein geçme (proteinüri), karaciğerin yeterince albumin üretememesi, kötü beslenme, ciddi yanıklarla vücuttan albumin kaybı gibi durumlarda dokularda su birikmesi, yani “ödem” oluşur.

Albümin kanda yağ asitlerini, ilaç moleküllerini, serbest oksijen radikallerini, yüksek konsantrasyonda zehirli olabilecek olan çeşitli metal iyonlarını bağlar ve bu sayede hem bu maddelerin kandaki konsantrasyonlarını düşük ve zararsız düzeylerde tutar, hem de onların ihtiyaç duyuldukları yerlere ulaşmalarını sağlar. Albüminin bir diğer özelliği de kan asiditesini (pH’sini) kısmen tamponlayabilmesidir.

Kan plazması hayat kurtarıcı bir tedavi aracı olmasına rağmen elde edilmesi zor ve çabuk bozulan bir üründür. Plazmanın yararlı özelliklerine sahip olan, ve ondan daha kullanışlı plazma bölümleri bulmak için yapılan araştırmaların sonucunda, 1940’lı yıllarda Edwin J. Cohn albüminin kan plazmasından saflaştırılma yöntemini icat etmiştir. Albümin belli durumlarda kan plazmasının yerini alabilen mükemmel bir madde olduğu görülmüştür. Başlıca kullanımı ağır travmalar, ameliyat, kan kaybı ve yanık tedavisinde kan hacminin arttırılması veya sabit tutulması içindir. Hastada kötü beslenme, susuzluk, kronik enfeksiyon, karaciğer veya böbrek bozuklukları durumunda da kullanılır.

Algoloji (ağrı tedavisi) bölümü, her türlü kronik ağrının yanı sıra, sebebi bulunamayan şiddetli ağrıların tanı ve tedavisiyle uğraşan bir bilim dalıdır. Genellikle kanser ağrıları, nevraljiler, kas-iskelet sistemi ağrıları, boyun ağrıları, omuz-kol ağrıları, sırt ağrıları, bel-bacak ağrıları, damar tıkanıklığına bağlı ağrılar, nedeni belirlenemeyen ağrılar bu bölümde tedavi edilmektedir.

Ağrı kişisel bir deneyimdir ve kişiselleştirilmiş tedavi yaklaşımları gerektirir. Ayrıntılı muayene sonrasında ağrı uzmanı tarafından hasta için en uygun tedavi seçenekleri belirlenmektedir. Anadolu Sağlık Merkezi Algoloji Bölümü olarak, kronik ağrı tedavisinde kullanılan tüm yöntemleri uygulamaktayız. Özellikle girişimsel yöntemlerle ağrı tedavisi uygulamaları; radyo dalgaları kullanarak yapılan sinir blokları, kalıcı morfin pompaları ya da omurilik pillerinin takılması, bel-boyun fıtıklarında uygulanan enjeksiyonlar, disk içine yapılan enjeksiyonlar, kalıcı port-pompa sistemleri gibi birçok ileri tedavi uygulaması söz konusudur.

Kanser Hastalarında Baş Edilemeyen Ağrı nedir?

Kanser hastasında ağrı olasılığı erken dönemde %38 iken, hastalık ilerledikçe bu oran %85’leri bulmakta ve yaşam kalitesini de bozmaktadır. Orta ve şiddetli kanser ağrısı olan hastalarda kronik kanser ağrısı opioid analjezikler ile iyi düzeyde kontrol altına alınmış olmasına rağmen birçok hastada ani başlangıçlı, kısa süreli, gün içersinde tekrarlayabilen ve hareketle ilişkili olabilen geçici bir sancı dalgası şeklinde kaçak ağrı görülmektedir.

Yapılan çalışmalarda kaçak ağrının kanser hastalarında sık görüldüğü ve hayat kalitesini olumsuz yönde etkilediği gösterilmiştir. Bir çalışmada kanser hastalarında %64 oranında kaçak ağrı ile karşılaşıldığı gösterilmiştir. Kaçak ağrı hastanın düzenli olarak ağrı kesici ilaçlarını almasına rağmen ortaya çıkan kısa süreli şiddetli ağrı alevlenmeleridir. Genellikle ani başlar ve birkaç dakika ila birkaç saat arasında sonlanır. Birçok hasta gün içinde birçok kaçak ağrı atağı ile karşılaşır.

Kaçak ağrı kanserden veya kanser tedavisinden kaynaklanabilir veya belirli bir aktivite sırasında ortaya çıkabilir (yürüme, giyinme, öksürme gibi). Ancak bazen beklenmedik bir anda belirgin bir neden yokken de oluşabilir. Kaçak ağrı genellikle sürekli kullanılan ağrı kesici ilaçlardan daha çabuk etkisini gösteren güçlü, kısa etkili ağrı kesicilerle tedavi edilir.
Bu ağrı yakınması direkt olarak tümörün invazyonuna ve kompresyonuna (%85) bağlı olmakla birlikte %17 oranında tümörün tedavisine, %9 oranında tümör ile ilgili ve %9 oranında da tümör dışı nedenlere bağlıdır.

Kısaca, kanser ağrısı ya devamlı ya aralıklı ya da ani alevlenmeler (ani artan ağrı- kaçak ağrı) şeklinde olur. Kanser hastalarının 2/3’ünde görülen kaçak ağrısı özellikle yutkunma, öksürme, defekasyon-miksiyon ve hareketle ortaya çıkmaktadır ve şiddetlidir, kısa sürelidir ve kontrolü zordur. Hastanın bazal medikal tedavisine ek olarak kısa etkili ilaçlar kullanılması ağrı sağaltımını sağlayacaktır.